ਛਠ ਪੂਜਾ ਲਈ ਕਿਵੇਂ ਸਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਡਾਲਾ ਜਾਂ ਡਲੀਆ? ਕੀ ਹੈ ਇਸ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਤਾ ?
Chhath Pooja 2023: ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਿਸ ਤਿਉਹਾਰ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਉਸ ਨੂੰ ਆਸਥਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਤਿਉਹਾਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਿਹਾਰ ਅਤੇ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਬਾਰੇ।
Chhath Puja 2023: ਬਿਹਾਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਤਿਉਹਾਰ ਛਠ (Chhath Pooja) ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਠੀਕ 6 ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਛਠ ਪੂਜਾ 17 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ 4 ਦਿਨ ਤੱਕ ਚੱਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਹਾਏ-ਖਾਏ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਛਠ ਪੂਜਾ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਜਲ ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ ਸਮਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਛਠ ਵ੍ਰਤ ਦੌਰਾਨ ਛੱਠੀ ਮਾਤਾ ਲਈ ਡਾਲਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਡਲੀਆ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਡਲੀਆ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਪੂਜਾ ਦੌਰਾਨ ਛਠੀ ਮਾਤਾ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਛੱਠ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਡਲੀਆ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਡਲੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਓ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ।
ਛਠ ਵਰਤ ਦੌਰਾਨ ਕਿਵੇਂ ਸਜਾਈਏ ਡਲੀਆ?
ਛਠ ਦੌਰਾਨ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਅਰਘ ਅਰਪਣ ਕਰਨ ਲਈ ਡਲੀਆ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੁੰਦਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਡਲੀਆ ਬਾਂਸ ਦੀਆਂ ਡੰਡੀਆਂ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਜਲ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਡਲੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਰੱਖੀਏ?
ਫੁੱਲ, ਫਲ, ਚੌਲਾਂ ਦੇ ਲੱਡੂ, ਪੂਆ, ਠੇਕੂਆ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰਿੰਗਾਰ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਡਲੀਆ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਜਲ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਇਸ ਵਿਚ ਤਾਂਬੇ ਦਾ ਲੋਟਾ ਵੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਲੋਟੇ ਵਿਚ ਕਾਲੇ ਛੋਲੇ ਅਤੇ ਕੱਚੇ ਚੌਲ ਵੀ ਰੱਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਸਿੰਦੂਰ ਅਤੇ ਚੰਦਨ ਦਾ ਤਿਲਕ ਲਗਾਓ
ਸੂਰਜ ਅਰਘਿਆ ਅਤੇ ਛੱਠੀ ਮਾਤਾ ਲਈ ਜੋ ਵੀ ਵਸਤੂਆਂ ਤੁਸੀਂ ਡਲੀਆ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹੋ, ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਸਿੰਦੂਰ ਅਤੇ ਚੰਦਨ ਦਾ ਤਿਲਕ ਜ਼ਰੂਰ ਲਗਾਓ। ਬਕਸੇ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰਿੰਗਾਰ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਨਾਰੀਅਲ ਵੀ ਰੱਖੋ। ਡਲੀਆ ਵਿੱਚ ਆਲਤਾ ਪੱਤਰ ਦਾ ਵੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਡਲੀਆ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਟੋਰੀ ਵਿੱਚ ਗੁੜ ਰੱਖਣਾ ਸ਼ੁਭ
ਛਠ ਪੂਜਾ ਦੀ ਡਲੀਆ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਅਲ, ਕੇਲੇ, ਗੰਨੇ ਤਾਂ ਰੱਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਡਲੀਆ ਵਿੱਚ ਗੁੜ ਰੱਖਣਾ ਵੀ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਆਏ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਹਰ ਸਾਲ ਛੱਠੀ ਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਲਈ ਡਲੀਆ ਸਜਾਉਂਦੇ ਹਨ।