ਮਾਵਾ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਪੰਨੀ ਤੱਕ, ਦੀਵਾਲੀ ਦੀਆਂ 5 ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਚੀਜਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ | From Mawa to Silver Panni how to identify adulteration in 5 popular Diwali items Know in Punjabi - TV9 Punjabi

ਮਾਵਾ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਵਰਕ ਤੱਕ, ਦੀਵਾਲੀ ਦੀਆਂ 5 ਮੁੱਖ ਖਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ‘ਚ ਮਿਲਾਵਟ ਦੀ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ਪਛਾਣ?

Updated On: 

14 Oct 2025 15:24 PM IST

How To Identify Adulteration During Diwali: ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੀ ਮਿਲਾਵਟਖੋਰੀ ਵਧੇਰੇ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਵਿਭਾਗ ਨਿਰੀਖਣ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਪੰਜ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵਸਤੂਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿਲਾਵਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ।

1 / 8ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੋਰ ਕਈ ਚੀਜਾਂ ਤੱਕ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਿਹਤ ਲਈ ਸਿੱਧਾ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮ ਵੀ ਲਾਗੂ ਹਨ। ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਵਿਭਾਗ ਵੀ ਨਿਰੀਖਣ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਲੋਕ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਲਈ ਮਿਲਾਵਟ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲਾਵਟ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਧ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੋਰ ਕਈ ਚੀਜਾਂ ਤੱਕ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਿਹਤ ਲਈ ਸਿੱਧਾ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮ ਵੀ ਲਾਗੂ ਹਨ। ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਵਿਭਾਗ ਵੀ ਨਿਰੀਖਣ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਲੋਕ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਲਈ ਮਿਲਾਵਟ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲਾਵਟ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਧ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

2 / 8

ਦੀਵਾਲੀ ਧਨਤੇਰਸ ਤੋਂ ਭਾਈ ਦੂਜ ਤੱਕ ਚੱਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਜ਼ੋਰਾਂ 'ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮਿਲਾਵਟ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਜਰੂਰੀ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟੀ ਪਨੀਰ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਪੰਜ ਅਜਿਹੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਾਂਗੇ ਜੋ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿਲਾਵਟੀ ਹਨ।

3 / 8

ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਖਰੀਦਣ ਵੇਲੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮਿਲਾਵਟ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦੀਵਾਲੀ ਦੌਰਾਨ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਪੰਜ ਮਸ਼ਹੂਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਜਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

4 / 8

ਮਾਵੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ: ਧਨਤੇਰਸ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਭਾਈ ਦੂਜ ਤੱਕ, ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਮਿਠਾਈਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਮਾਵੇ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਖਾਦ ਪਦਾਰਥ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿਲਾਵਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਟਾਰਚ, ਰਿਫਾਇੰਡ ਆਟਾ ਅਤੇ ਸੂਜੀ ਵਰਗੇ ਤੱਤ ਮਿਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਖੋਏ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਤਾਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਪਰਆਕਸਾਈਡ ਵੀ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਿਲਾਵਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ, ਤੁਸੀਂ ਮਾਵੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਰਗੜ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲਯੁਕਤ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਦੀ ਗੰਧ ਦੀ ਵੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਆਇਓਡੀਨ ਟਿੰਚਰ ਮਿਲਾਵਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਹੈ।

5 / 8

ਪਨੀਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ: ਤੁਸੀਂ ਆਇਓਡੀਨ ਟਿੰਚਰ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਬੂੰਦਾਂ ਲਗਾ ਕੇ ਮਿਲਾਵਟੀ ਪਨੀਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਪਨੀਰ ਕਾਲਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਪਨੀਰ ਸ਼ੁੱਧ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਰੰਗ ਨਹੀਂ ਬਦਲੇਗਾ; ਇਸ 'ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਟਿੰਚਰ ਦਾ ਹੀ ਰੰਗ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ। ਲੋਕ ਪਨੀਰ ਵਿੱਚ ਯੂਰੀਆ, ਨਕਲੀ ਦੁੱਧ, ਸਟਾਰਚ, ਡਿਟਰਜੈਂਟ ਅਤੇ ਫਾਰਮਾਲਿਨ ਵਰਗੇ ਪਦਾਰਥ ਮਿਲਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਪਨੀਰ ਦਾ ਟੁਕੜਾ ਕੁਝ ਦੇਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਭਿਉਂਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭੁਰਭੁਰਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਮਿਲਾਵਟੀ ਹੋ ​​ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਿਕਲਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਤੁਸੀਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਪਨੀਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਜੇਕਰ ਸੁਆਦ ਖਰਾਬ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਨਾ ਖਰੀਦੋ।

6 / 8

ਸਿਲਵਰ ਫੁਆਇਲ: ਮਠਿਆਈਆਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਫੁਆਇਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਾਵਟ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਮਠਿਆਈਆਂ ਜਾਂ ਡੇਜਰਟ ਲਈ ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਫੁਆਇਲ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਸਾੜ ਕੇ ਜਾਂਚ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਤੇਜ ਚਮਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕਾਲਾ ਧੂੰਆਂ ਛੱਡਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਮਿਲਾਵਟੀ ਹੋ ​​ਸਕਦਾ ਹੈ।

7 / 8

ਮਸਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ: ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਾਵਟ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ। ਪਪੀਤੇ ਦੇ ਬੀਜ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਮਿਲਾਵਟੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡੁਬੋ ਕੇ ਇਸਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ; ਪਪੀਤੇ ਦੇ ਬੀਜ ਤੈਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਹਲਦੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੋਲ ਦਿਓ। ਜੇਕਰ ਰੰਗ ਮਿਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਹਲਦੀ ਦੇ ਬੈਠਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਪਾਣੀ ਬਹੁਤ ਪੀਲਾ ਅਤੇ ਧੁੰਦਲਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ, ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਨਮਕ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦਾ ਵੀ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਨਿੰਬੂ ਦਾ ਰਸ ਹਲਦੀ ਨਾਲ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਬੁਲਬੁਲੇ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਚਾਕ ਨੂੰ ਮਿਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

8 / 8

ਮਿਠਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ: ਮਠਿਆਈਆਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਆਕਰਸ਼ਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਨਕਲੀ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਮਠਿਆਈਆਂ ਖਰੀਦਦੇ ਸਮੇਂ, ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਕਿ ਉਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਮਕਦਾਰ ਨਾ ਹੋਣ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਕਾਜੂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਟੇ ਅਤੇ ਮੂੰਗਫਲੀ ਦੇ ਪਾਊਡਰ ਨਾਲ ਮਿਲਾਵਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।

Follow Us On
Tag :