ਦਿੱਲੀ-NCR ਬਣਿਆ ਗੈਸ ਚੈਂਬਰ , AQI 400 ਪਾਰ, ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੇ ਸਕੂਲ ਦੋ ਦਿਨ ਲਈ ਬੰਦ

ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ (Photo Credit: tv9hindi.com)

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ। ਦਿੱਲੀ ਐਨਸੀਆਰ ਵਿੱਚ ਵਧਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਹੁਣ ਜਾਨਲੇਵਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜੀਆਰਏਪੀ-3 ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ, ਦਿੱਲੀ (Delhi) ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਯਾਨੀ ਪੰਜਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਬੀਐਸ-3 ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਬੀਐਸ-4 ਡੀਜ਼ਲ ਵਾਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਵਾਹਨ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਘੁੰਮਦੇ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ 20,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੈ।

ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਹੁਣ ਇੱਕ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ‘ਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਧੁੰਦ ‘ਚ ਛਾਈ ਰਹੀ। ਸੂਰਜ ਵੀ ਧੁੰਦ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਲੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ। ਸੀਪੀਸੀਬੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਔਸਤ ਹਵਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਸੂਚਕ ਅੰਕ 392 ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰ ਸਨ ਜਿੱਥੇ AQI ਲੇਬਲ 400 ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ (Pollution) ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਹੋਰ ਵਿਗੜਦੀ ਰਹੇਗੀ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਲੋੜ ਪੈਣ ‘ਤੇ ਹੀ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ AQI 400 ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ

ਵੀਰਵਾਰ ਦੀ ਸਵੇਰ ਧੁੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ ਨਾਲ ਛਾਈ ਹੋਈ ਸੀ। ਭਾਰਤੀ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਧੁੰਦ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਕਾਰਨ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਵਿਜ਼ੀਬਿਲਟੀ (Visibility) ਘਟ ਕੇ ਸਿਰਫ 500 ਮੀਟਰ ਰਹਿ ਗਈ ਸੀ। ਸਫਦਰਜੰਗ ਆਬਜ਼ਰਵੇਟਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ 800 ਮੀਟਰ ਤੱਕ ਵੱਧ ਗਿਆ। ਪੀਟੀਆਈ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਬਾਗ ਦਾ AQI 439, ਦਵਾਰਕਾ ਸੈਕਟਰ-8 ਦਾ 420, ਜਹਾਂਗੀਰਪੁਰੀ 403, ਰੋਹਿਣੀ 422, ਨਰੇਲਾ 422, ਵਜ਼ੀਰਪੁਰ 406, ਬਵਾਨਾ 432 ਅਤੇ ਆਨੰਦ ਵਿਹਾਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 452 ਸੀ। ਜੋ ਕਿ ਗੰਭੀਰ ਸਥਿਤੀ ਹੈ।

ਦਿੱਲੀ ‘ਚ ਸਕੂਲ ਬੰਦ, ਨਿਰਮਾਣ ਕਾਰਜਾਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ

ਦਿੱਲੀ ਦਾ AQI 392 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਮਾਨਸੂਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਰਸਾਤ ਨਾ ਹੋਣਾ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ‘ਚ AQI ਦੇ 400 ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ‘ਚ GRAP-3 ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਭਰ ਲਈ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਸੀਐੱਮ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਪੋਸਟ ਕਰਕੇ ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦਿੱਲੀ ਐਨਸੀਆਰ ਵਿੱਚ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਸਰਕਾਰੀ ਨਿਰਮਾਣ ਕਾਰਜਾਂ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਨਿਰਮਾਣ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। BS3 ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ BS4 ਡੀਜ਼ਲ ਵਾਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ।

ਮੈਟਰੋ ਨੇ ਵਧਾਏ ਫੇਰੇ

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, CAQM ਦੁਆਰਾ GRAP ਦੇ ਪੜਾਅ 3 ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦਿੱਲੀ ਮੈਟਰੋ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਨਿੱਜੀ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ 20 ਵਾਧੂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਜਦੋਂ GRAP-2 ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਮੈਟਰੋ ਨੇ 40 ਵਾਧੂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ।ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰੀ ਗੋਪਾਲ ਰਾਏ ਨੇ ਵੀ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ AQI 400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਕ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਸਰਕਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇਗੀ। ਉਸਾਰੀ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰੈੱਡ ਲਾਈਟ ਆਨ ਗੱਡੀ ਬੰਦ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਲਈ 1000 ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸੀਐਨਜੀ ਬੱਸਾਂ ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਲੈਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ।

ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਨੂੰ ਖਤਰਾ

ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਮੇ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵੀ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਦੀ ਇੱਕ ਖੋਜ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹਵਾ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਣੇਪੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਦਾ ਨਿਊਰੋ ਵਿਕਾਸ ‘ਤੇ ਵੀ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੈਂਸਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦਿਲ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਵਰਗੀਆਂ ਭਿਆਨਕ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਫਦਰਜੰਗ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਦਵਾਈ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਜੁਗਲ ਕਿਸ਼ੋਰ ਨੇ ਵਧਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਮੇ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਈ ਨਿਯਮਤ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਹੀ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।

15 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਬਣੀ ਰਹੇਗੀ

ਦਿੱਲੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਮੁਤਾਬਕ 1 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ 15 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਇਹੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣੀ ਰਹੇਗੀ। ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਟੀਚਾ ਇਸ ਸਾਲ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 50 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਕਮੀ ਲਿਆਉਣਾ ਹੈ। ਛੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ, ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ, ਪਠਾਨਕੋਟ, ਰੂਪਨਗਰ ਮੁਹਾਲੀ ਅਤੇ ਐਸਬੀਐਸ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।