ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਕਿਉਂ ਵਧੇ? AIIMS ਨੇ ਦੱਸਿਆ

ਹਰਟ ਅਟੈਕ (Image Credit source: Boy_Anupong/Moment/Getty Images)

ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਕਿਉਂ ਵਧੇ ਹਨ। ਏਮਜ਼ ‘ਚ ਆਯੋਜਿਤ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫਾਰਮਾਕੋਲੋਜੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ‘ਚ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦਿਮਾਗ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੇ ਕੈਟੇਕੋਲਾਮਾਈਨ ਹਾਰਮੋਨ ਦੇ ਨਾਲ ਆਕਸੀਡੇਟਿਵ ਤਣਾਅ ਹੈ।

ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਐਨ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ AC 2 ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਟੇਟਿਵ ਤਣਾਅ ਵਧਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਦੀ ਗਤੀ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿਮਾਗ ਤੋਂ ਕੈਟੇਕੋਲਾਮੀਨ ਹਾਰਮੋਨ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਦਾ ਕੰਮ ਦਿਲ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਕਲਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਦਿਲ ਦੀ ਪੰਪਿੰਗ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਡਾ. ਰਮੇਸ਼ ਗੋਇਲ, ਸਾਬਕਾ ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ, ਦਿੱਲੀ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ, ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ ਕਾਰਡੀਓਵੈਸਕੁਲਰ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਨੇ ਕਾਨਫਰੰਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਐਂਜੀਓਟੈਨਸਿਨ-ਕਨਵਰਟਿੰਗ ਐਂਜ਼ਾਈਮ 2 (ACE2) ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਸਵਿੱਚ ਹੈ।

ਇਹ ਸਾਈਟੋਕਾਈਨਜ਼ ਦੀ ਪੂਰੀ ਬਣਤਰ ਨੂੰ ਬਦਲਦਾ ਹੈ। ਸਾਇਟੋਕਿਨੇਸਿਸ ਜਾਂ ਇਨਫਲਾਮੇਟਰੀ ਮਾਰਕਰ ਅਚਾਨਕ ਵਧ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੂਨ ਗਾੜ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ACE 2 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ। ACE 2 ਅਤੇ Renin Angiotensin Aldosterone ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਫਿਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਫਾਈਬਰੋਸਿਸ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੈ।

ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਫਾਈਬਰੋਸਿਸ

ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਫਾਈਬਰੋਸਿਸ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਦੀ ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਲੌਂਗ ਕੋਵਿਡ ਵੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ, ਜੀਨੋਮ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਫਾਈਬਰੋਸਿਸ ਵਿੱਚ ਏਸੀਈ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕੋਵਿਡ ਐਟਰੀਅਲ ਫਾਈਬਰਿਲੇਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅਚਾਨਕ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੈ।

55% ਮਰੀਜ਼ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕੇ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ

ਏਮਜ਼ ਦੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਮੈਡੀਸਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ: ਆਨੰਦ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 55% ਮਰੀਜ਼ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਲਈ ਜਲਦ ਘਰੋਂ ਨਿਕਲਣਾ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹਸਪਤਾਲ ਪਹੁੰਚਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਬਚਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਸੁਚੇਤ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।