ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਬਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ, ਇਹ ਹਨ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਦੇ ਤਰੀਕੇ

Updated On: 

07 May 2024 16:28 PM IST

ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਰਮੀ ਦੇ ਇਸ ਮੌਸਮ 'ਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਵੀ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਲੱਛਣ ਕੀ ਹਨ? ਚਲੋ ਅਸੀ ਜਾਣੀਐ. ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਅਸੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਜੀ.ਬੀ.ਪੰਤ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਨਿਊਰੋਸਰਜਰੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ.ਦਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਬਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ, ਇਹ ਹਨ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਦੇ ਤਰੀਕੇ

ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖਤਰਾ (Image Credit source: Triloks Getty images)

Follow Us On

ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ‘ਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਤਾਪਮਾਨ 40 ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਸ ਕੜਾਕੇ ਦੀ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵਧਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਧੁੱਪ ਕਾਰਨ ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਕਈ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਅੱਤ ਦੀ ਗਰਮੀ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਗਰਮੀ ਦੇ ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਬਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ ਕੀ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?

ਡਾਕਟਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜਦੋਂ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਖੂਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਸਟ੍ਰੋਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ‘ਚ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਦਾ ਵੀ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਸਟ੍ਰੋਕ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਕੁਝ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਜੋਖਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ

ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼

ਹਾਈ ਬੀਪੀ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਗਰਮੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਬੀਪੀ ਚੈੱਕ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਰਹੋ।

ਉੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ

ਉੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦਿਮਾਗ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਆਪਣੇ ਖਰਾਬ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ‘ਚ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼

ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸ਼ੂਗਰ ਲੈਵਲ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ‘ਚ ਰੱਖੋ।

ਮੋਟਾਪੇ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕ

ਮੈਡੀਕਲ ਜਰਨਲ ਦਿ ਲੈਂਸੇਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੋਟੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਅਤੇ ਉੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਇਹ ਆਦਤਾਂ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵਧਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ

  • ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਫੈਟ ਵਾਲਾ ਭੋਜਨ
  • ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਸੇਵਨ
  • ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ
  • ਕਸਰਤ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ
  • ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਲੱਛਣ ਕੀ ਹਨ?

ਜੀ.ਬੀ.ਪੰਤ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਨਿਊਰੋਸਰਜਰੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ.ਦਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 103 ਡਿਗਰੀ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਡਾ: ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਧਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਨਾਲ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਲੋਕ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅੱਤ ਦੀ ਗਰਮੀ ਵਿਚ ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਵੀ ਖਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਸਿਰ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਧੁੰਦਲਾ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣਾ, ਚਿਹਰੇ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਸੁੰਨ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਛੇਤੀ ਪਛਾਣ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਸਟ੍ਰੋਕ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ

  • ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹੀ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਓ
  • ਅੱਤ ਦੀ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚੋ
  • ਸਿਗਰਟ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਾ ਕਰੋ
  • ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਸਰਤ
  • ਫਾਸਟ ਫੂਡ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ
  • ਜੇਕਰ ਬੀਪੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰੋ