Lata Mangeshkar Birth Anniversary: ਰਹੇਂ ਨਾ ਰਹੇਂ ਹਮ…ਲਤਾ ਜੀ ਦੇ 7 ਗੀਤ ਜੋ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰਹਿਣਗੇ ਯਾਦ

ਵੋਕਲ ਕੁਈਨ ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਪ੍ਰਤੀ ਸੱਚੀ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਕਈ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗ਼ੈਰ-ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਲਤਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਗਾਇਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਜਜ਼ਬਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਰ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਲਤਾ ਦੀਦੀ ਦੇ 94ਵੇਂ ਜਨਮਦਿਨ ‘ਤੇ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ 7 ਪਸੰਦੀਦਾ ਗੀਤ ਸਾਂਝੇ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ।

ਇਹ ਉਹ ਗੀਤ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਵੀ ਮੈਂ ਸੁਣਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਜਾਦੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ। ਇਹ ਅਹਿਸਾਸ ਨੂੰ ਸਬਦਾਂ ਚ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਗੀਤਾਂ ਨਾਲ ਮੇਰਾ ਅਨੁਭਵ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਮੈਂ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਕਲਾ ਦੀ ਸੂਖਮਤਾ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਸਕਿਆ।

1- ਆਇਗਾ ਆਨੇਵਾਲਾ– ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਨੇ 1949 ਵਿੱਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਫਿਲਮ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਗੀਤ ਆਇਗਾ ਆਨੇਵਾਲਾ ਗਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਸੰਗੀਤ ਖੇਮਚੰਦਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਗੀਤ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਦੀ ਤਾਂਘ ਅਤੇ ਉਡੀਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ ਸਦੀਆਂ ਦੀ ਉਡੀਕ ਹੈ। ਲਤਾ ਜੀ ਨੇ ਇਸ ਗੀਤ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗਾਇਆ ਕਿ ਫਿਲਮ ਦੀ ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਦੀ ਮੰਗ ਅਨੁਸਾਰ ਜੋ ਭਾਵ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ ਉਹ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਮਿਠਾਸ ਵੀ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਬਦਲੀ। ਇਹ ਗੀਤ ਲਤਾ ਜੀ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਫਲ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।

2- ਨੈਨਾ ਬਰਸੇ ਰਿਮਝਿਮ ਰਿਮਝਿਮ– ਮਹਿਲ ਵਰਗੀ ਫਿਲਮ ਮਨੋਜ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਬਣਾਈ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾਮ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕੌਣ ਸੀ। ਇਸ ਫਿਲਮ ‘ਚ ਵੀ ‘ਆਏਗਾ ਆਨੇਵਾਲਾ’ ਵਰਗੇ ਗੀਤ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਹ ਗੀਤ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ। ਗੀਤ ਦੇ ਬੋਲ ਰਾਜਾ ਮਹਿੰਦੀ ਅਲੀ ਖਾਨ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਮਦਨ ਮੋਹਨ ਨੇ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਗੀਤ ਵੀ ਕਿਸੇ ਦੇ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਬਾਰੇ ਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਿੰਨਾ ਲੰਮਾ ਹੈ, ਲਤਾ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜਜ਼ਬਾਤ ਦੇ ਕਰਿਸ਼ਮੇ ਨਾਲ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਤਾਂਘ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਲੱਗੇਗੀ। ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ਇੰਝ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਲਤਾ ਗਾਉਂਦੀ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਪੰਘੂੜੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਧੁਨਾਂ ਨੂੰ ਝੂਲਾ ਦਿੰਦੇ ਸਨ।

3- ਏ ਮੇਰੇ ਵਤਰ ਕੇ ਲੋਗੋਂ – ਇਹ ਗੀਤ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ 1962 ਦੀ ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਲਤਾ ਜੀ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਗਾਇਆ ਸੀ ਤਾਂ ਸਰੋਤਿਆਂ ‘ਚ ਬੈਠੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਪੰਡਿਤ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ‘ਚ ਹੰਝੂ ਆ ਗਏ ਸਨ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਜਦੋਂ ਵੀ ਲਤਾ ਜੀ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੋਨੇ ‘ਚ ਸਟੇਜ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਗੀਤ ਗਾਇਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਗੀਤ ਗਾਉਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਜ਼ਰੂਰ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ‘ਤੇ ਲਤਾ ਦਾ ਇਹ ਗੀਤ ਅਭੁੱਲ ਹੈ।

4- ਠਾਡੇ ਰਹਿਯੋ– ਭਾਵੇਂ ਫਿਲਮ ਪਾਕੀਜ਼ਾ ਦੇ ਸਾਰੇ ਗੀਤ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਨ ਪਰ ਇਹ ਗੀਤ ਕੁਝ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਖਿਆਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੀਤ ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਜੀ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅੰਡਰਟੇਡ ਗੀਤ ਹੈ। ਫਿਲਮ ਦੇ ਹੋਰ ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਹ ਗੀਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਕਬੂਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਪਰ ਇਸ ਗੀਤ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਾਲੇ ਹੀ ਇਸਦਾ ਮਹੱਤਵ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਲਤਾ ਨੇ ਜਿਸ ਠਹਿਰਾਅ ਨਾਲ ਇਹ ਗੀਤ ਗਾਇਆ ਹੈ, ਉਹ ਕਿਸੇ ਲਈ ਵੀ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗੀਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਖਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਗੀਤ ਦੇ ਬੋਲ ਮਜਰੂਹ ਸੁਲਤਾਨਪੁਰੀ ਨੇ ਲਿਖੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਗੁਲਾਮ ਮੁਹੰਮਦ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

5- ਯਾਰਾ ਸਿਲੀ ਸਿਲੀ– ਜਦੋਂ ਇਕੱਲੇਪਣ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਸੰਗੀਤ ਨਾਲ ਜੁੜ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਮਾੜਾ ਸਮਾਂ ਵੀ ਚੰਗਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲਤਾ ਜੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਈ ਪਲਾਂ ਨੂੰ ਖੂਬਸੂਰਤ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਦੇ ਬੋਲ ਸਨ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਹਿਰਦੇਨਾਥ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਨੇ ਇਸ ਗੀਤ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਗੀਤ ਡਿੰਪਲ ਕਪਾਡੀਆ ਦੀ ਫਿਲਮ ਰੁਦਾਲੀ ਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਹਰ ਗੱਲ ਬਿਲਕੁਲ ਸਹੀ ਸੀ। ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਫ਼ਰ ‘ਤੇ ਇਕੱਲੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ ਅਤੇ ਬੈਕਗ੍ਰਾਊਂਡ ‘ਚ ਸੰਗੀਤ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।

6- ਨਾਮ ਗੁਮ ਜਾਏਗਾ– ਗੁਲਜ਼ਾਰ, ਲਤਾ ਅਤੇ ਆਰ ਡੀ ਬਰਮਨ ਦੇ ਚੰਗੇ ਸੁਮੇਲ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਨੂੰ ਕਈ ਖੂਬਸੂਰਤ ਗੀਤਾਂ ਦਾ ਤੋਹਫਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਗੀਤ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਗੀਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਲਤਾ ਜੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਿੱਠੀ ਪਛਾਣ ਹੈ। ਗਾਇਕ ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਰਪੂਰ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਲਤਾ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਸਾਰੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਗੂੰਜਦੀ ਰਹੇਗੀ – ਨਾਮ ਗੁਮ ਜਾਏਗਾ, ਚਿਹਰਾ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ …

7- ਰਹੇ ਨਾ ਰਹੇ ਹਮ – ਰੋਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਮਜਰੂਹ ਸੁਲਤਾਨਪੁਰੀ ਦੇ ਬੋਲ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਗੀਤ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਲਤਾ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਇਹ ਗੀਤ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਖਿੜ ਗਿਆ। ਸਿਰਫ਼ ਗੀਤ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸੰਗੀਤ ਵੀ ਮਹਿਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਇਨਸਾਨ ਦੀ ਰੂਹ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜਾਣਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਦੁਨੀਆਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਪਰ ਇਤਫਾਕ ਨਾਲ ਇੱਕ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਧੁਨਾਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਉਤਰ ਕੇ ਧੁਨਾਂ ਦੀ ਰਾਣੀ ਲਤਾ ਨੇ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਧੁਨਾਂ ਦਾ ਕਾਇਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸਮਾਂ ਆਪਣਾ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹੇਗਾ ਅਤੇ ਸਭ ਕੁਝ ਖੋਹਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਆਪਣੇ ਵਿਨਾਸ਼ ਵੱਲ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਦੋਂ ਕੁਦਰਤ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਦੇ ਹੰਕਾਰ ਤੋਂ ਅੱਕ ਜਾਵੇਗੀ, ਸਭ ਕੁਝ ਖਤਮ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੋ ਲੋਕ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਉਹ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਲੱਗ ਜਾਣਗੇ, ਫਿਰ ਕਿਧਰੋਂ ਇੱਕ ਮਿੱਠੀ ਆਵਾਜ਼ ਆਵੇਗੀ, ਉਹ ਗੂੰਜ ਸੁਣ ਕੇ, ਹਰ ਇੱਕ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ‘ਤੇ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਆਵੇਗੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਮਿਠਾਸ ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਹੋਂਦ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੋਵੇਗੀ।