ਯੂਕਰੇਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 11 ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਸਤੀ ਹੈ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ, ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਵਾਸਤੇ ਪਹਿਲੀ ਪਸੰਦ

ਯੂਕਰੇਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 11 ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਸਤੀ ਹੈ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ, ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਵਾਸਤੇ ਪਹਿਲੀ ਪਸੰਦ

ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਘੱਟ ਫੀਸ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਚੀਨ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਰੁਖ਼ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਹੁਣ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਕਈ ਮੁਲਕ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੀ ਫੀਸ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਹੈ।

ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪਣੀ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਰਗੇ ਮੁਲਕਾਂ ਦਾ ਰੁਖ਼ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਜੰਗ ਅਤੇ ਓਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਵਿਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤੀ ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਤਨ ਵਾਪਸ ਆਉਣਾ ਪਿਆ। ਹੁਣ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਚੀਨ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਤੋਂ ਵੀ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਕੇ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਮੁਲਕਾਂ ਦਾ ਰੁਖ਼ ਆਪਣੀ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਕਰ
ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੁੰਦੀ ਨਹੀਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰਵੀ ਯੂਰੋਪ ਦੇ ਮੁਲਕ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈਟਿਨ ਅਮਰੀਕੀ ਮੁਲਕਾਂ ਦਾ ਰੁਖ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਥੇ ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਸਸਤੀ ਹੈ।

ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ, ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਕੇ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 60 ਫ਼ੀਸਦ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਤਾਂ ਕੱਲੇ ਚੀਨ, ਯੂਕਰੇਨ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਤੋਂ ਹੀ ਆਪਣੀ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਘੱਟ ਸੀਟਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਦੀ 92,000 ਸੀਟਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 48,000 ਸੀਟਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ 44,000 ਸੀਟਾਂ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿਚ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ 6 ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਭਾਵੇਂ ਭਾਰਤੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਲੇਕਿਨ ਹਰ ਸੀਟ ਵਾਸਤੇ ਕੰਮਪੀਟੀਸ਼ਨ ਵੀ ਵੱਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਵਾਸਤੇ ਤਿੰਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਰੁੱਖ ਕਰਦੇ ਹਨ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ

ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਸੀਟ ਲਈ ਤੱਕੜੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ, ਮੱਧ ਪੂਰਬ, ਪੂਰਵੀ ਯੂਰੋਪ ਵਰਗੇ ਮੁਲਕਾਂ ਦਾ ਰੁਖ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚ ਤਜਾਕਿਸਤਾਨ, ਕਜ਼ਾਖ਼ਿਸਤਾਨ, ਕਿਰ੍ਗਿਸ੍ਤਾਨ, ਜਾਰਜਿਆ ਅਤੇ ਆਰਮੀਨੀਆ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਦੁੱਜੇ ਪਾਸੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੱਖਣ ਅਫ਼੍ਰੀਕਾ ਅਤੇ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵਰਗੇ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਰੂਸ ਵਿਚ ਵੀ ਵੱਡੀ ਤਦਾਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਦੇ ਪੜੋਸੀ ਮੁਲਕਾਂ ਜਿਵੇਂ
ਲਤਾਵਿਆ, ਬੇਲਾਰੂਸ, ਰੋਮਾਨੀਆ ਅਤੇ ਮੋਲਦੋਵਾ ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਪਸੰਦ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਰਮੀਨੀਆ, ਕੈਰੀਬੀਆਈ ਮੁਲਕ ਕੁਰਾਕਾਓ ਅਤੇ ਗੁਆਨਾ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਲੁਭਾਉਂਦੀ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਇਹ ਗੱਲ ਵੀ ਗੌਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਵੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੀ ਮੁੱਖ ਵਜ੍ਹਾ

ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਬਦਲਣ ਕਰਕੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਕੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਖਰਚਾ ਘੱਟ ਹੋਵੇ। ਨਾਲ ਨਾਲ ਉੱਥੇ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਵੀ ਚੰਗੇ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਸਤੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਇਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਜ੍ਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 80 ਲੱਖ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1 ਕਰੋੜ ਰੁਪਈਆ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਵੱਸ ਦੀ ਗਲ ਨਹੀਂ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚ ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਦੀ ਡਿਗਰੀ 25 ਲੱਖ ਤੋਂ 35 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰਕੇ ਲਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਹੋਰ ਕਾਰਣ ਤਲਾਸ਼ੇ ਜਾਣ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ‘ਨੀਟ ਐਗਜਾਮ’ ਇਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਟ ਲੈਣ ਵਾਸਤੇ ‘ਨੀਟ ਐਗਜਾਮ’ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਨੰਬਰ ਲੈਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜਨਰਲ ਕੈਟਾਗਰੀ ਵਾਸਤੇ ‘ਕਟ ਆਫ’ 715 ਤੋਂ 720 ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਤਾਂ 110 ਦੀ ‘ਕਟ ਆਫ’ ਨਾਲ ਵੀ ਗਲ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।