ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ‘ਚ 275 ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’…ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਲਿਸਟ ‘ਚ ਕਿਵੇਂ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ‘ਬੁਰੇ ਆਦਮੀ’, ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਰਵਾਈ?

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਤਸਵੀਰ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸੂਚੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ 275 ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਇੱਕੋ ਅਪਰਾਧ ਲਈ ਕਈ ਵਾਰ ਜੇਲ੍ਹ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕੋਈ ਕੇਸ ਦਰਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਪਰਾਧ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੋਈ ਵੀ ਅਪਰਾਧ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੁਲਿਸ ਪਹਿਲਾਂ ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਥਾਣੇ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਨੌਂ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਪੁਲਿਸ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿੱਚ ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਉਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਇੱਕੋ ਅਪਰਾਧ ਕਈ ਵਾਰ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ। ਭਾਵੇਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੋਵੇ ਜਾਂ 10ਵੀਂ ਵਾਰ, ਉਸ ਦੇ ਅਪਰਾਧ ਦਾ ਪੈਟਰਨ ਇੱਕੋ ਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਪੁਲਿਸ ਉਸ ਨੂੰ ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਇੱਕ ਹਿਸਟਰੀ ਸ਼ੀਟਰ (ਜਿਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਅਪਰਾਧ ਕੀਤੇ ਹਨ) ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਾਂਗ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੰਮ ‘ਤੇ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਪੁਲਿਸ ਹਰ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ?

‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਦਤਨ ਅਪਰਾਧੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਚੋਰੀ, ਡਕੈਤੀ, ਚੇਨ ਸਨੈਚਿੰਗ, ਸਨੈਚਿੰਗ, ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਵਰਗੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਦੁਆਰਾ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਜੋ ਲੋਕ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਅਪਰਾਧ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਅਪਰਾਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਨੂੰ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਲਈ ਕੀ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ?

ਐਸਐਸਪੀ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਕੰਵਰਦੀਪ ਕੌਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਅਸੰਭਵ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਅਪਰਾਧਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਵਿਵਹਾਰ ਸਮਾਜ ਪ੍ਰਤੀ ਵੀ ਚੰਗਾ ਹੈ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਬੰਧਤ ਥਾਣਾ ਇੰਚਾਰਜ ਅਤੇ ਡੀਐਸਪੀ ਉਸ ਬਾਰੇ ਰਿਪੋਰਟ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਖੁਫੀਆ ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ ਉਸ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੂੰ ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਵਾਲੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚੋਂ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਐਸਐਸਪੀ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਕੰਵਰਦੀਪ ਕੌਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਅਪਰਾਧੀ ਦਾ 10 ਜਾਂ 15 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਕੋਈ ਕੇਸ ਦਰਜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਵਿਚਾਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਵਾਲੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਐਸਐਸਪੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਵਾਲੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਥਾਣੇ ਆਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਥਾਣੇ ਦੇ ਐਸਐਚਓ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਮਲੋਆ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’

ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 18 ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹਨ। ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਾਈਬਰ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹੈ। ਮਲੋਆ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਬੁਰੇ ਕਿਰਦਾਰ ਵਾਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 45 ਅਪਰਾਧੀ ਹਨ। ਸੈਕਟਰ-3 ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਇਲਾਕਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪੁਲਿਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹੀ ਬੁਰਾ ਕਿਰਦਾਰ ਹੈ।

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’

• ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਵਾਲੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ, ਮਲੋਆ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਅਪਰਾਧੀ – 45
• ਮੌਲੀਜਗਰਾ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ – 25
• ਆਈਟੀ ਪਾਰਕ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ – 31
• ਸੈਕਟਰ-3 ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ – 1 ਮਾੜੇ ਕਿਰਦਾਰ ਵਾਲਾ
• ਸੈਕਟਰ-11 ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ – 26
• ਸੈਕਟਰ-17 ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ – 3
• ਸਾਰੰਗਪੁਰ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ- 12
• ਸੈਕਟਰ- 19 ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ- 5
• ਸੈਕਟਰ- 26 ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ- 15
• ਸੈਕਟਰ- 31 ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ- 26
• ਸੈਕਟਰ- 34 ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ- 16
• ਸੈਕਟਰ- 49 ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ- 2
• ਸੈਕਟਰ- 36 ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ- 12
• ਸੈਕਟਰ- 38 ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ- 17
• ਮਨੀਮਾਜਰਾ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ- 20
• ਇੰਡਸਟਰੀਅਲ ਏਰੀਆ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ- 19

‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲੋਕਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਕੀ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ?

ਦਰਅਸਲ, ‘ਬੈਡ ਕਰੈਕਟਰ’ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਹਿਣਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਹ ਕਿਸੇ ਅਪਰਾਧ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਸਮਾਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਲਤ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨਾਲ ਦੇਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ, ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ, ਪਾਸਪੋਰਟ ਆਦਿ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਤਸਦੀਕ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।