World Liver Day 2024: ਲੀਵਰ ਚੋਂ ਫੈਟ ਹਟਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕੌਫੀ, ਮਾਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੋ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਿੰਨੇ ਕੱਪ ਹਨ ਫਾਇਦੇਮੰਦ?

World Liver Day 2024: ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਲੀਵਰ ਬਹੁਤ ਕੀਮਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਲੀਵਰ ਇੱਕ ਮਲਟੀ-ਟਾਸਕਰ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਇਹ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਲੀਵਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ 19 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਲੀਵਰ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਲੀਵਰ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੱਜਕਲ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਫੈਟੀ ਲੀਵਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਵਿਸ਼ਵ ਲੀਵਰ ਦਿਵਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਜਾਗਰੂਕ ਰਹੋ, ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜਿਗਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਓ ਅਤੇ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚੋ।’

ਫੈਟੀ ਲੀਵਰ ਕੀ ਹੈ?

ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ ਦੇ ਨਰਾਇਣਾ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਹੈਪੇਟੋਲੋਜੀ, ਹੈਪੇਟੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਗੈਸਟ੍ਰੋਐਂਟਰੌਲੋਜੀ (ਅਡਲਟ) ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾ. ਸੁਕ੍ਰਿਤ ਸਿੰਘ ਸੇਠੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਜਿਗਰ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਇਕੱਠੀ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ – ਅਲਕੋਹਲਿਕ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਅਲਕੋਹਲਿਕ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ।

ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੇ ਲੱਛਣ

• ਪੇਟ ਦੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਦਰਦ
• ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦਾ ਪੀਲਾਪਨ
• ਖਾਰਸ਼ ਵਾਲੀ ਚਮੜੀ
• ਪੇਟ ਦੀ ਸੋਜ ਅਤੇ ਦਰਦ
• ਗਿੱਟਿਆਂ ਅਤੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ
• ਹਲਕੇ ਰੰਗ ਦਾ ਪਿਸ਼ਾਬ
• ਲੰਮੀ ਥਕਾਵਟ
• ਉਲਟੀਆਂ ਅਤੇ ਦਸਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ
• ਭੁੱਖ ‘ਚ ਕਮੀ

ਕਿਵੇਂ ਬਚਣਾ ਹੈ

ਲੀਵਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਡਾਕਟਰ ਸ਼ਿਵ ਕੁਮਾਰ ਸਰੀਨ ਨੇ ਇੱਕ ਮੀਡੀਆ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਚਾਹ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਕੌਫੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਚਰਬੀ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹੈਲਥ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੀ ਖੋਜ ਮੁਤਾਬਕ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ‘ਚ ਕੌਫੀ ਪੀਣਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਖੋਜ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਗੈਰ-ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲੇ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੌਫੀ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਮਾਹਿਰ ਤੋਂ ਜਾਣੋ

ਡਾ: ਸੁਕ੍ਰਿਤ ਸਿੰਘ ਸੇਠੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸੰਤੁਲਿਤ ਮਾਤਰਾ ‘ਚ ਕੌਫੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪੀਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਲੀਵਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ‘ਚ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਲੀਵਰ ਦੀ ਚਰਬੀ ਵੀ ਦੂਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਸਲ ‘ਚ ਕੌਫੀ ‘ਚ ਕਲੋਰੋਜੇਨਿਕ ਐਸਿਡ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸੋਜ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ‘ਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੌਫੀ ਵਿੱਚ ਪੌਲੀਫੇਨੌਲ, ਕੈਫੀਨ, ਮਿਥਾਈਲੈਕਸੈਨਥਾਈਨ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ, ਲਿਪਿਡ, ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਕੰਪਾਊਂਡ, ਨਿਕੋਟਿਨਿਕ ਐਸਿਡ, ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਵਰਗੇ ਤੱਤ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਕੌਫੀ ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਕੱਪ

ਕੌਫੀ ‘ਚ ਕੈਫੀਨ ਵੀ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ ਤੁਹਾਡੀ ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਸੁਸਤੀ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ‘ਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਫ੍ਰੀ ਰੈਡੀਕਲਸ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਟਿਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਜਾਣਦੇ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿ ਸੰਤੁਲਿਤ ਮਾਤਰਾ ‘ਚ ਕੌਫੀ ਪੀਣਾ ਲੀਵਰ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਿੰਨੇ ਕੱਪ ਕੌਫੀ ਪੀਣਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਕੱਪ ਕੌਫੀ ਪੀ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਭੋਜਨ

ਲਸਣ– ਲਸਣ ਵਿੱਚ ਸਲਫਰ ਕੰਪਾਊਂਡ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਲੀਵਰ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਐਨਜ਼ਾਈਮ ਨੂੰ ਐਕਟੀਵੇਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ– ਪਾਲਕ ਅਤੇ ਗੋਭੀ ਸਮੇਤ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਲੀਵਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਨਿੰਬੂ — ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ ਅਤੇ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟਸ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਖੱਟੇ ਫਲ ਜਿਗਰ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਂਵਲਾ, ਸੰਤਰਾ ਅਤੇ ਨਿੰਬੂ।