ਹਾਰਮੋਨਸ ਤੇ ਦਿਲ ਦਾ ਕੀ ਹੈ ਰਿਲੇਸ਼ਨ, Election Result ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਡੀ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਆਗੂਆਂ ਦੀ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਧੜਕਣ

ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਕਿਉਂ ਵਧਦੀ ਹੈ? (Pic Credit: Vithun Khamsong/Moment/Getty Images)

ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਅੱਜ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਕਿਸਮਤ ਦਾਅ ਤੇ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਿਸ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਕਿਸ ਦੀ ਹਾਰ, ਇਸਦਾ ਪਤਾ ਨਤੀਜੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਲੱਗੇਗਾ। ਖੈਰ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਆਮ ਆਦਮੀ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਤੀਜੇ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੇਤਾ ਵੀ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਆਪਣੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਲੀਡਰਾਂ ਦੇ ਵੀ ਦਿਲਾਂ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵਧਣ ਨਾਲ ਕੀ ਸਬੰਧ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਡਾਕਟਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੀ ਹੈ? ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਤੋਂ।

ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਕਾਰਡੀਓਲਾਜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਅਜੀਤ ਜੈਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਾ, ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ, ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਮੀਦ ਜਾਂ ਨਿਰਾਸ਼ਾ, ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵਧਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ, ਘਬਰਾਇਆ ਜਾਂ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਐਡਰੇਨਾਲੀਨ ਹਾਰਮੋਨ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ। ਐਡਰੇਨਾਲੀਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਇੱਕ ਤਣਾਅ ਵਾਲਾ ਹਾਰਮੋਨ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਹਾਰਮੋਨ ਐਕਟੀਵੇਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਹਾਰਮੋਨ ਦੇ ਐਕਟੀਵੇਟ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ‘ਚ ਖੂਨ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਵਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਦਿਲ ‘ਤੇ ਵੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਦਿਮਾਗ ਅਤੇ ਹਾਰਮੋਨਸ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ

ਡਾ: ਜੈਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਿੰਤਾ ਜਾਂ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵੀ ਓਵਰਐਕਟਿਵ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਸਿਗਨਲ ਭੇਜਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਿਗਨਲ ਤੋਂ ਦਿਲ ਨੂੰ ਸੁਨੇਹਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਧੜਕਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਐਡਰੇਨਾਲੀਨ ਹਾਰਮੋਨ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਤੇਜ਼ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ।

ਕਈ ਵਾਰ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਸੁੰਗੜ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਘੱਟ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੂਨ ਵਹਿਣ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵਧਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ।

ਕੀ ਇਹ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ?

ਡਾ: ਜੈਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਦਾ ਵਧਣਾ ਇੱਕ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਜਾਂ ਚੱਕਰ ਆਉਣੇ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਘਰਘਰਾਹਟ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਧੜਕਦਾ ਹੈ। ਲਗਾਤਾਰ ਤੇਜ਼ ਧੜਕਣ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੇ ਫੇਲ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ‘ਚ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।

ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ ਹੈ?

ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਡੂੰਘਾ ਸਾਹ ਲਓ ਅਤੇ 5 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਡੂੰਘਾ ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਰਹੋ ਅਤੇ ਸਾਹ ਛੱਡੋ, ਇਹ ਬਹੁਤ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਨਤੀਜੇ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਬੈਠੋ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪਾਣੀ ਪੀਓ ਅਤੇ ਕੁਝ ਕਦਮ ਚੱਲੋ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵੀ ਤੇਜ਼ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਓ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਨਾ ਕਰੋ। ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।