PCOS ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਮੋਟਾਪਾ ਕਿਵੇਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ? ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਮੁਸ਼ਕਲ?

ਮੋਟਾਪਾ PCOS ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ? (Image Credit source: athima tongloom/Getty Images)

ਪੀਸੀਓਐਸ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਪੀਸੀਓਡੀ ਯਾਨੀ ਪੋਲੀਸਿਸਟਿਕ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਰੋਗ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਵਿੱਚ ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਸੰਤੁਲਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਪੀਰੀਅਡਸ ਅਨਿਯਮਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਅਕਸਰ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਗਲਤ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਪੀਸੀਓਐਸ ਵਿੱਚ ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਸੰਤੁਲਨ ਕਾਰਨ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਈ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੰਢਾਂ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪੀਰੀਅਡਜ਼ ਅਨਿਯਮਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਰੀਰਕ ਬਦਲਾਅ ਆਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਭਾਰ ਵਧਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ‘ਚ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਅਕਸਰ ਬੇਕਾਬੂ ਹੋ ਕੇ ਵਧਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ‘ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾ ਕੇ ਵੀ ਕਾਬੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਹ ਮੋਟਾਪਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੀਰ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਔਰਤਾਂ ਬਹੁਤ ਬੇਚੈਨੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ।

ਇਹ ਮੋਟਾਪਾ ਵੱਖਰਾ ਕਿਵੇਂ ਹੈ ?

ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ PCOD ‘ਚ ਭਾਰ ਵਧਣ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਸੰਤੁਲਨ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਟਰਿੱਗਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪੀਸੀਓਐਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਮਾਦਾ ਹਾਰਮੋਨਸ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਜੇਸਟ੍ਰੋਨ ਦੀ ਕਮੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰ ਵਧਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੇਸਲ ਮੈਟਾਬੋਲਿਕ ਰੇਟ ਵੀ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਭੋਜਨ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਪਚਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਅਤੇ ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਹੋਰ ਵੀ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਕਾਰਨ ਮਿਲ ਕੇ ਭਾਰ ਹੋਰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਪੀਸੀਓਡੀ ਦੇ ਹੋਰ ਲੱਛਣਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਅਨਿਯਮਿਤ ਮਾਹਵਾਰੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਥਕਾਵਟ, ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਚਿਹਰੇ ‘ਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦਾ ਵਾਧਾ, ਪੇਡੂ ਦਾ ਦਰਦ, ਮੂਡ ਬਦਲਣਾ ਅਤੇ ਭਾਰ ਵਧਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

PCOD ਕਾਰਨ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ

ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰ ਦੇ ਹੋਰ ਮੁੱਦਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪੀਸੀਓਡੀ ਕਾਰਨ ਵਧੇ ਹੋਏ ਵਜ਼ਨ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਭਾਰ ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਸੰਤੁਲਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਾਰਮੋਨਸ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਇੰਨਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ, ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵੱਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਹਾਰਮੋਨਸ ਸੰਤੁਲਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਭਾਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਘੱਟ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਸਰਤ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ, ਤਣਾਅ ਦਾ ਪੱਧਰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ, ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਦਵਾਈ ਲੈਣੀ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਨਾਲ ਹੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣੀ ਬੰਦ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਕੇ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹਾਰਮੋਨਸ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੁਝ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਉਮਰ ਚ ਹੀ ਕਿਉਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪੀਰੀਅਡਜ਼, ਜਾਣੋ ਕਾਰਨ