10 ਮਹੀਨਿਆਂ ‘ਚ 15 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋਇਆ ਸੋਨਾ, ਹੁਣ 80 ਹਜ਼ਾਰ ਪਾਰ, ਕੀ ਹੈ ਕਾਰਨ, ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਭਵਿੱਖ?

10 ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ 15 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋਇਆ ਸੋਨਾ, ਹੁਣ 80 ਹਜ਼ਾਰ ਪਾਰ, ਕੀ ਹੈ ਕਾਰਨ, ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਭਵਿੱਖ? (GETTY IMAGES)

ਅਕਤੂਬਰ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਖਤਮ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਮਹਿਜ਼ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤਾ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਹੀਨੇ ‘ਚ ਸੈਂਸੈਕਸ 4.98 ਫੀਸਦੀ ਡਿੱਗਿਆ ਹੈ। ਨਿਫਟੀ ਦਾ ਵੀ ਇਹੀ ਹਾਲ ਹੈ। ਉਹ ਵੀ 5.4% ਹੇਠਾਂ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਦੌਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਹੈ। ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਸੀਂ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਹ ਹੈ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ ਵਾਧਾ। ਸੋਨਾ 80 ਹਜ਼ਾਰ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਪਾਰ ਕਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 10 ਮਹੀਨਿਆਂ ‘ਚ 15 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਾ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਇੱਥੇ ਦੋ ਸਵਾਲ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਹਿਲਾ ਇਹ ਕਿ ਇਸ ਵਾਧੇ ਦਾ ਅਸਲ ਕਾਰਨ ਕੀ ਹੈ? ਅਤੇ ਦੂਜਾ, ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ?

ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਗਿਰਾਵਟ, ਸੋਨਾ ਦਾ ਭਾਅ ਚੜ੍ਹਿਆ

ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਫਿਜ਼ੀਕਲ ਮਾਰਕੀਟ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਫਿਊਚਰਜ਼ ਮਾਰਕਿਟ ਯਾਨੀ MCX ਤੱਕ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਭੌਤਿਕ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੀ 81 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਪਾਰ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਾਇਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਸਿਰਫ 80 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੈ। 23 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ MCX ‘ਤੇ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 78,919 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਦਸ ਗ੍ਰਾਮ ਦੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਦੇ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਹੁਣ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਜੇਕਰ ਸੋਨੇ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਇਕ ਸਾਲ ‘ਚ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 27 ਤੋਂ 28 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਉਛਾਲ ਲੈਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਤਦ ਹੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਇੱਕ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੇ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਿਛਲੇ ਇਕ ਸਾਲ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਕਰੀਬ ਇਕ ਸਾਲ ‘ਚ ਫਿਊਚਰ ਮਾਰਕੀਟ ‘ਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ‘ਚ 30 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤਣਾਅ ਹੈ। ਅਗਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਰੁਕਣ ਦੇ ਕੋਈ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ ਹਨ।

ਜੰਗ ਉਛਾਲ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਗਈ

ਜੰਗ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਚੰਗੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੰਗ ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਵੀ ਜਿੱਤ ਜਾਵੇ, ਦੋਵਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿਚ ਜੰਗ ਲੜਨ ਲਈ ਉਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਭਾਰੀ ਕੀਮਤ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਅਸਮਾਨ ਛੂਹਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਸੋਨੇ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦਾ ਸਾਥੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੁਝ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਕਾਰਨ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧੀਆਂ ਸਨ। ਹੁਣ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਲੇਬਨਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਜੰਗ ਨੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਰੇਟ ਵਧਾ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।

ਐਚਡੀਐਫਸੀ ਸਕਿਓਰਿਟੀ ਦੇ ਕਮੋਡਿਟੀ ਕਰੰਸੀ ਹੈੱਡ ਅਨੁਜ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਟੀਵੀ9 ਹਿੰਦੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਵਾਇਤੀ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਸੋਨੇ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਭਾਈਵਾਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਯੁੱਧ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਇੱਕ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ‘ਤੇ ਉਹ ਭਰੋਸਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ. ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਡਿੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ-ਇਰਾਨ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਜਿੱਥੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦਾ ਦੌਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਸੋਨਾ ਨਵੇਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਭਵਿੱਖ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ?

ਜੇਕਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਕਈ ਚੀਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰੇਗਾ। ਅਗਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਚੱਕਰ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਹੋਰ ਵਾਧਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਅਗਲੇ ਇਕ ਸਾਲ ‘ਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ‘ਚ ਵਾਧਾ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਮੰਨੀਏ ਤਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲ ‘ਚ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਵਾਧਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਇੱਕ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸੋਨਾ ਸਾਲ 2024 ਵਾਂਗ 2025 ‘ਚ ਵੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸੋਨਾ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ।