ਅਬੋਹਰ ਸਮੇਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਗ੍ਹਾਵਾਂ ਦੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਾਲਾ ਹਿਰਨ, ਜਾਣੋ…

ਅਬੋਹਰ ਸਮੇਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਗ੍ਹਾਵਾਂ ਦੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਾਲਾ ਹਿਰਨ, ਜਾਣੋ... (Image Credit source: Pexels)

ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਵਾਈਲਡ ਲਾਈਫ ਸੈਂਚੁਰੀ ਦੇਖਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਉਤਰਾਖੰਡ ਸਥਿਤ ਜਿਮ ਕਾਰਬੇਟ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਨਵਰ, ਪੰਛੀ ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਰ, ਹਿਰਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਨਵਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਕਾਲੇ ਹਿਰਨ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਲਮਾਨ ਖਾਨ ਅਤੇ ਬਿਸ਼ਨੋਈ ਵਿਚਾਲੇ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਕਾਲੇ ਹਿਰਨ ਨੂੰ ਬਲੈਕਬਕ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਾਫੀ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ।

ਹੁਣ ਇਸ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਕਰੀਬ ਕਾਲੇ ਹਿਰਨ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਅਨ ਫਾਰ ਕੰਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਆਫ ਨੇਚਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੈੱਡ ਲਿਸਟ ‘ਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕਾਲਾ ਹਿਰਨ ਲਗਭਗ ਖ਼ਤਰੇ ਦੇ ਕੰਢੇ ‘ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਾਲਾ ਹਿਰਨ ਕਿੱਥੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਅਬੋਹਰ ਕਾਲਾ ਹਿਰਨ ਸੈਂਚੂਰੀ

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਅਬੋਹਰ ਕਾਲਾ ਹਿਰਨ ਸੈਂਚੂਰੀ ਵਿੱਚ ਕਾਲਾ ਹਿਰਨ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੁਸੀਂ ਇੱਥੇ ਨੀਲਾ ਜੀਵਾ ਬਲਦ, ਸਾਹੀ ਅਤੇ ਗਿੱਦੜ ਵਰਗੇ ਜਾਨਵਰ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਪੰਜਾਬ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕਾਲੇ ਹਿਰਨ ਨੂੰ ਰਾਜ ਪਸ਼ੂ ਐਲਾਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਇਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਪੁਆਇੰਟ ਕੈਲੀਮੇਰ ਅਤੇ ਵੇਲਾਨਾਡੂ ਸੈਂਚੂਰੀ

ਕਾਲਾ ਹਿਰਨ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਪੁਆਇੰਟ ਕੈਲੀਮੇਰ ਅਤੇ ਵੇਲਾਨਾਡੂ ਸੈਂਚੂਰੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੋਂ ਸੈਲਾਨੀ ਕਾਲਾ ਹਿਰਣ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਰੇਤਲਾ ਤੱਟ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਜੰਗਲੀ ਸੂਰ, ਕਾਲਾ ਹਿਰਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਛੀ ਜਿਵੇਂ ਫਲੇਮਿੰਗੋ ਅਤੇ ਜਲ ਪੰਛੀ ਵੀ ਇੱਥੇ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਕਰੋਪਾਨੀ ਕੁਦਰਤੀ ਹਿਰਨ ਪਾਰਕ

ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਡਿੰਡੋਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਕਰੋਪਾਨੀ ਨੈਚੁਰਲ ਡੀਅਰ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਾਨਵਰ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਾਲੇ ਹਿਰਨ ਦਾ ਨਾਮ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਕਰੋਪਾਨੀ ਨੈਚੁਰਲ ਡੀਅਰ ਪਾਰਕ ਕਾਲੇ ਹਿਰਨ ਅਤੇ ਸਪਾਟਡ ਡੀਅਰ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਲਈ ਕਾਫੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, ਰਾਜ ਮਾਰਗ 40 ਅਤੇ ਨਰਮਦਾ ਨਦੀ ਦੇ ਚੌਰਾਹੇ ‘ਤੇ ਹਿਰਨ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਘੁੰਮਦੇ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਕਾਲੇ ਹਿਰਨ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਘੁੰਮਦੇ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਤਾਲਛਾਪਰ ਸੈਂਚੂਰੀ

ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਚੁਰੂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਛਾਪਰ ਕਸਬੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਤਾਲਛਾਪਰ ਸੈਂਚੂਰੀ ਵੀ ਕਾਲੇ ਹਿਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਥੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਸਥਾਨ ਜੈਪੁਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 210 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਮਹਾਨ ਭਾਰਤੀ ਮਾਰੂਥਲ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਗਿਰ ਵਾਈਲਡਲਾਈਫ ਸੈਂਚੁਰੀ

ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਗਿਰ ਫੋਰੈਸਟ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਨੂੰ ਸਾਸਨ ਗਿਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕਾਲਾ ਹਿਰਨ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਥੇ ਨੀਲੀ ਗਾਂ, ਚੌਸਿੰਘਾ, ਚਿੰਕਾਰਾ, ਮਗਰਮੱਛ ਅਤੇ ਚੀਤੇ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਮਾਂ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਗਿਰ ਜੰਗਲ ਸਫਾਰੀ ਹਰ ਸਾਲ 16 ਜੂਨ ਤੋਂ 15 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਬੰਦ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।