Sharad Purnima 2024 Puja Shubh Muhurat: ਅੱਜ ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ, ਖੀਰ ਦੇ ਮਹੱਤਵ, ਸ਼ੁਭ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਦੀ ਵਿਧੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ।
Sharad Purnima Significance: ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਚੰਦਰਮਾ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ 16 ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਦਿਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ।
Sharad Purnima 2024: ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਾਰੀਖ ਹੈ, ਜੋ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਕੋਜਾਗਰੀ ਪੂਰਨਿਮਾ ਜਾਂ ਰਾਸ ਪੂਰਨਿਮਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਇਸ ਰਾਤ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਘੁੰਮਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਿਨ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਸ ਦਿਨ ਚੰਦਰਮਾ ਆਪਣੇ ਪੂਰਨ ਰੂਪ ਵਿਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਔਸ਼ਧੀ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵਰਗੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਸਿਹਤ ਲਈ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਤਿਥੀ
ਪੰਚਾਂਗ ਅਨੁਸਾਰ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ 16 ਅਕਤੂਬਰ ਦਿਨ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਤ 08:41 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਵੀਰਵਾਰ 17 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 4:53 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ 16 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਹੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ (ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ 2024 ਸ਼ੁਭ ਮੁਹੂਰਤ)
ਪੰਚਾਂਗ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਸ਼ਾਮ 5.05 ਵਜੇ ਹੋਵੇਗਾ। ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ, ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ 11:42 ਤੋਂ 12:32 ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸ਼ੁਭ ਫਲ ਮਿਲੇਗਾ।
ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ‘ਤੇ ਖੀਰ ਦਾ ਮਹੱਤਵ (ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਖੀਰ)
ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਖੀਰ ਬਣਾ ਕੇ ਚਾਂਦਨੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵਰਗੇ ਔਸ਼ਧੀ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਖੀਰ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਅਸਮਾਨ ਹੇਠ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਖੀਰ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦੌਰਾਨ ਖੀਰ ਚੜ੍ਹਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੋਤਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਸਾਲ ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ‘ਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਚ ਖੀਰ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਰਾਤ 8.40 ਵਜੇ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ
ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ‘ਤੇ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ, ਚੰਦਰਮਾ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਧਨ, ਸੁੱਖ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਦੇ ਦਿਨ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਦੇ ਸਮੇਂ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੋ। ਘਰ ਦੇ ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਸਜਾਓ। ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਪ੍ਰਣ ਲਿਆ। ਪੂਜਾ-ਪਾਠ ਲਈ ਘਰ ਦੀ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਦਿਸ਼ਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਸਟੂਲ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਉਸ ‘ਤੇ ਚਿੱਟਾ ਕੱਪੜਾ ਵਿਛਾ ਦਿਓ। ਪੋਸਟ ‘ਤੇ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ, ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਜਾਂ ਮੂਰਤੀ ਲਗਾਓ।
ਪੂਜਾ ਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਧ ਪਾਣੀ, ਦੁੱਧ, ਚੌਲ, ਗੰਗਾ ਜਲ, ਧੂਪ, ਦੀਵਾ, ਕਪੂਰ, ਫੁੱਲ, ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ (ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਖੀਰ), ਸੁਪਾਰੀ ਦੇ ਪੱਤੇ, ਸੁਪਾਰੀ ਰੱਖੋ। ਚੌਕ ‘ਤੇ ਰੱਖੀਆਂ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਗੰਗਾ ਜਲ ਨਾਲ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫੁੱਲ, ਚਾਵਲ, ਧੂਪ, ਦੀਵਾ ਅਤੇ ਕਪੂਰ ਜਲਾ ਕੇ ਆਰਤੀ ਕਰੋ। ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ: ਅਰਘਿਆ ਕਰਨ ਲਈ, ਇੱਕ ਘੜੇ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ, ਚੌਲ ਅਤੇ ਫੁੱਲ ਪਾਓ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਰਾਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਖੀਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੋ ਅਤੇ ਖੁਦ ਇਸਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰੋ।