ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਗੇਮਿੰਗ ਜ਼ੋਨ ‘ਚ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ, ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਗੇਮ ਦੀ ਲਤ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ?
ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਨਡੋਰ ਵੀਡੀਓ ਗੇਮਾਂ ਅਤੇ ਫੋਨ 'ਤੇ ਗੇਮਾਂ ਖੇਡਣ ਦੀ ਆਦਤ ਕਾਫੀ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਛੁੱਟੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ, ਮਾਲ ਦੇ ਗੇਮ ਜ਼ੋਨ ਬਹੁਤ ਭੀੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆ ਨੂੰ ਗੇਮ ਦੀ ਲਤ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
Image Credit source: TRP Game Zone | x.com/mpparimal
ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਰਾਜਕੋਟ ਵਿੱਚ ਟੀਆਰਪੀ ਗੇਮ ਜ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਭਿਆਨਕ ਅੱਗ ਕਾਰਨ 28 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 12 ਬੱਚੇ ਵੀ ਸਨ। ਗੇਮਿੰਗ ਜ਼ੋਨ ‘ਚ ਹੋਏ ਇਸ ਦਰਦਨਾਕ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਜਰਾਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਗੇਮਿੰਗ ਜ਼ੋਨਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਗੇਮ ਜ਼ੋਨ ਦੀ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਜ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਬੱਚੇ ਗੇਮ ਖੇਡਣ ਆਏ ਸਨ।
ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਨਡੋਰ ਵੀਡੀਓ ਗੇਮਾਂ ਅਤੇ ਫੋਨ ‘ਤੇ ਗੇਮਾਂ ਖੇਡਣ ਦੀ ਆਦਤ ਕਾਫੀ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਛੁੱਟੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ, ਮਾਲ ਦੇ ਗੇਮ ਜ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਭੀੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗੇਮ ਦੀ ਲੱਤ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਬੱਚੇ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਆਦੀ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਚਾਹੁਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਗੇਮਾਂ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਦੇ ਜਨੂੰਨ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਦਿੱਕਤਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
5 ਤੋਂ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਦੀ ਲਤ ਵਧੀ
ਸਫਦਰਜੰਗ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਹੈਲਥ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ: ਜੁਗਲ ਕਿਸ਼ੋਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 5 ਤੋਂ 10 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਬੱਚੇ ਬਾਹਰ ਕ੍ਰਿਕਟ ਜਾਂ ਫੁੱਟਬਾਲ ਵਰਗੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਭਾਵੇਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਵੀ ਵੀਡੀਓ ਗੇਮਾਂ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਨਡੋਰ ਗੇਮਾਂ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓ ਗੇਮਾਂ ਖੇਡਣ ਦਾ ਕ੍ਰੇਜ਼ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ।
ਤੁਸੀਂ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਆਦੀ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਹੇ ਹੋ?
ਡਾਕਟਰ ਮੁਤਾਬਕ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਵਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਬੱਚੇ ਮੋਬਾਈਲ ‘ਤੇ ਗੇਮਾਂ ਅਤੇ ਮਾਲਜ਼ ‘ਚ ਇਨਡੋਰ ਗੇਮਾਂ ਖੇਡਣ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡਣ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਡੋਪਾਮਿਨ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ। ਡੋਪਾਮਾਈਨ ਇੱਕ ਨਿਊਰੋਟ੍ਰਾਂਸਮੀਟਰ ਹੈ ਜੋ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਅਤੇ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੇਮਾਂ ਖੇਡਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਡੋਪਾਮਾਈਨ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ। ਵਧੇਰੇ ਸਰਗਰਮ ਡੋਪਾਮਾਈਨ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਵਿਅਕਤੀ ਗੇਮ ਖੇਡਣ ਵਾਂਗ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਹਟਦੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਇਸ ਦੇ ਆਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ
ਆਨਲਾਈਨ ਗੇਮਾਂ ਹੋਣ ਜਾਂ ਇਨਡੋਰ ਗੇਮਾਂ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਤ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ‘ਚ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਲਤ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬੱਚੇ ਵੀ ਹਿੰਸਕ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਜਾਂ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ। ਮਾੜੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ਵੀ ਵਿਗੜ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Heat Stroke: ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਈ ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਫੇਲਿਅਰ ਦਾ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਹਨ ਲੱਛਣ
ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ
ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਕਾਰਡੀਓਲਾਜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਅਜੀਤ ਜੈਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਲਤ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿਗੜ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਨਸ਼ਾ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਮਰੀਜ਼ ਵੀ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਹਾਰਟ ਸੈਂਟਰ ਵਿਚ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਇਕ ਖੋਜ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵੀਡੀਓ ਗੇਮਾਂ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
ਖੋਜ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਕਾਰਨ ਅਚਾਨਕ ਤੇਜ਼ ਜਾਂ ਹੌਲੀ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਔਨਲਾਈਨ ਜੰਗੀ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਖੇਡ ਜਗਤ ਨੂੰ ਅਸਲੀ ਸਮਝ ਕੇ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰਨ ਵਾਲੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਜੋੜਦੇ ਹਨ। ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਦਸੇ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।