ਦੇਸ਼ 'ਚ 3500 ਤੋਂ ਵੱਧ ATM ਬੰਦ, ਕੀ ਹੈ ਕਾਰਨ?

07-11- 2024

TV9 Punjabi

Author: Isha Sharma 

ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਏਟੀਐਮ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਤੇ ਇਸ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 3,500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਏਟੀਐਮ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਆਖ਼ਰ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕੀ ਹੈ?

ਏਟੀਐਮ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 

ਸਤੰਬਰ 2024 ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ATM ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਕੇ 2,15,767 ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਤੰਬਰ 2023 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 2,19,281 ਸੀ।

ATM

ਏਟੀਐਮ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਆਨਲਾਈਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਹੁਣ ਕਿਊਆਰ ਕੋਡ ਰਾਹੀਂ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਨਕਦੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਏਟੀਐਮ ਦੀ ਮੰਗ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ।

ਆਨਲਾਈਨ

ਆਨ-ਸਾਈਟ ਏਟੀਐਮ ਉਹੀ ਹਨ ਜੋ ਬੈਂਕ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਘਟ ਗਈ ਹੈ।

ਬੈਂਕ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ

ਆਫ-ਸਾਈਟ ਏਟੀਐਮ ਮਾਲ ਜਾਂ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਬੈਂਕਾਂ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਰਚੇ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ।

ਆਫ-ਸਾਈਟ ਏਟੀਐਮ

ਏਟੀਐਮ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਰਚਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਰਾਇਆ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਨਕਦੀ ਭਰਨ ਦਾ ਖਰਚਾ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਬੈਂਕਾਂ ਲਈ ਘਾਟੇ ਦਾ ਸੌਦਾ ਬਣਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਘਾਟੇ ਦਾ ਸੌਦਾ 

UPI ਦੇ ਆਉਣ ਨਾਲ ਆਨਲਾਈਨ ਪੇਮੈਂਟ ਬਹੁਤ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਡਿਜੀਟਲ ਪੇਮੈਂਟ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ATM ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਰ ਘਟਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

UPI

ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2019-20 ਵਿੱਚ ਔਨਲਾਈਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ 3,40,026 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਸੀ, ਜੋ 2023-24 ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਕੇ 16,44,302 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ UPI ਦਾ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ।

ਆਰਬੀਆਈ 

ਆਨਲਾਈਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ 'ਚ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਡਿਜੀਟਲ ਪੇਮੈਂਟ ਹੋਰ ਵਧਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਹੁਣ ਘੱਟ ਏਟੀਐਮ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਦੇ ਨਵੇਂ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਡਿਜੀਟਲ ਪੇਮੈਂਟ

ਟਰੰਪ ਦੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਆਈ ਗਿਰਾਵਟ