13 ਸਾਲਾਂ ‘ਚ 100 ਟੈਸਟ ਮੈਚਾਂ ਦਾ ਸਫਰ… ਅਸ਼ਵਿਨ ਦੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ‘ਚ ਕੀ ਹਨ 5 ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ?

ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਅਸ਼ਵਨੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ

6 ਨਵੰਬਰ 2011 ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਰਦੀ ਆ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਅਤੇ ਆਰ ਅਸ਼ਵਿਨ ਟੀਮ ਇੰਡੀਆ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਕੋਟਲਾ ਸਟੇਡੀਅਮ ‘ਚ ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਖਿਲਾਫ ਮੈਚ ਸੀ। ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਨੇ ਟਾਸ ਜਿੱਤ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪਾਰੀ ‘ਚ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਓਝਾ ਨੇ 6 ਵਿਕਟਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟੈਸਟ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਆਰ ਅਸ਼ਵਿਨ ਨੇ 3 ਵਿਕਟਾਂ ਲਈਆਂ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕੈਰੇਬੀਆਈ ਟੀਮ 304 ਦੌੜਾਂ ਹੀ ਬਣਾ ਸਕੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਪਹਿਲੀ ਪਾਰੀ ‘ਚ 209 ਦੌੜਾਂ ‘ਤੇ ਸਿਮਟ ਗਈ। ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਪਾਰੀ ‘ਚ ਕਰੀਬ ਸੌ ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਬੜ੍ਹਤ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਦੂਜੀ ਪਾਰੀ ਵਿੱਚ 225-250 ਦੌੜਾਂ ਜੋੜਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ਟੈਸਟ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ।

ਧੋਨੀ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਉਸ ਦਾ ਧਿਆਨ ਸਿਰਫ਼ ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਨੂੰ ਦੂਜੀ ਪਾਰੀ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਕੋਰ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਸੀ ਤਾਂ ਕਿ ਚੌਥੀ ਪਾਰੀ ‘ਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਟੀਚੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇ। ਧੋਨੀ ਨੇ ਦੂਜੀ ਪਾਰੀ ‘ਚ ਸਪਿਨਰਾਂ ਨਾਲ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਓਝਾ ਨੇ ਪਹਿਲਾ ਓਵਰ ਪਾਇਆ ਅਤੇ ਆਰ ਅਸ਼ਵਿਨ ਨੇ ਦੂਜਾ। ਅਸ਼ਵਿਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਓਵਰ ਵਿੱਚ ਕੀਰੋਨ ਪਾਵੇਲ ਨੂੰ ਆਊਟ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਧੋਨੀ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਸਹੀ ਸੀ। ਅਗਲੀ ਵਿਕਟ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਓਝਾ ਨੇ ਲਈ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਸਥਿਤੀ ਅਜਿਹੀ ਰਹੀ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਰੇਬੀਆਈ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਇਕ-ਇਕ ਕਰਕੇ ਆਉਂਦੇ-ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ। ਪੂਰੀ ਟੀਮ 180 ਦੌੜਾਂ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਰਹੀ। ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਨੂੰ 276 ਦੌੜਾਂ ਦਾ ਟੀਚਾ ਮਿਲਿਆ। ਸਚਿਨ ਤੇਂਦੁਲਕਰ ਅਤੇ ਵੀਵੀਐਸ ਲਕਸ਼ਮਣ ਦੇ ਅਰਧ ਸੈਂਕੜਿਆਂ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਨੇ ਇਹ ਮੈਚ ਪੰਜ ਵਿਕਟਾਂ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਪਾਰੀ ਵਿੱਚ 47 ਦੌੜਾਂ ਦੇ ਕੇ 6 ਵਿਕਟਾਂ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਆਰ ਅਸ਼ਵਿਨ ਨੂੰ ਮੈਨ ਆਫ ਦਾ ਮੈਚ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਆਰ ਅਸ਼ਵਿਨ ਦਾ ਇਹ ਸਫਰ ਹੁਣ 100 ਟੈਸਟ ਮੈਚਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ।

13 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਕੀ ਹਨ?

ਆਰ ਅਸ਼ਵਿਨ ਨੂੰ ‘ਸੋਚ’ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਰ ਗੇਂਦ ਸੁੱਟਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੋਚਦਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਕ ਬਿਆਨ ਚਰਚਾ ‘ਚ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਦਬਾਅ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀ ‘ਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਪੰਜ ਗੁਣਾ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੰਨਾ ਆਸਾਨ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਅਸ਼ਵਿਨ ਆਪਣੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ‘ਚ ਲਗਾਤਾਰ ਬਦਲਾਅ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪਿਛਲੇ ਤੇਰ੍ਹਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਦੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੇਖੋਗੇ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੰਜ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣਗੇ। ਪਹਿਲਾ ਬਦਲਾਅ ਅਸ਼ਵਿਨ ਦੇ ਐਕਸ਼ਨ ‘ਚ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਪਿਛਲੇ 13 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਵਿੱਚ ਆਰ ਅਸ਼ਵਿਨ ਨੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਦਰਜਨ ਐਕਸ਼ਨ ਬਦਲੇ ਹਨ। ਯਾਨੀ ਜੇਕਰ ਔਸਤ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਹਰ ਸਾਲ ਅਸ਼ਵਿਨ ਨਵੇਂ ਐਕਸ਼ਨ ਨਾਲ ਮੈਦਾਨ ‘ਚ ਉਤਰੇ ਹਨ। ਅਸ਼ਵਿਨ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਹੈ- ਕੈਰਮ ਬਾਲ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਗੁੱਟ ਅਤੇ ਉਂਗਲੀ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਗੇਂਦ ਨਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ‘ਚ ਵੀ ਕਾਫੀ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਅਸ਼ਵਿਨ ਨੇ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਦੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਕਰਦਿਆਂ ਤੀਜਾ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤਾ। ਅਸ਼ਵਿਨ ਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਜਿਹੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਖਿਲਾਫ ‘ਰਾਊਂਡ ਦਿ ਵਿਕਟ’ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਕੀਤੀ। ਜਿਸ ਦਾ ਉਸਨੂੰ ਕਾਫੀ ਫਾਇਦਾ ਹੋਇਆ। ਅਸ਼ਵਿਨ ਦਾ ਚੌਥਾ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਜਾਂ ਰਣਨੀਤੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਕਰੀਜ਼ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਵਰਤੋਂ ਸੀ। ਅਸ਼ਵਿਨ ਨੇ ਭਾਵੇਂ ਕਿੰਨੀ ਵੀ ਵਾਰ ਆਪਣਾ ਐਕਸ਼ਨ ਬਦਲਿਆ, ਹਰ ਵਾਰ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ‘ਹਾਈ ਆਰਮ’ ਐਕਸ਼ਨ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਮਿਲਿਆ। ਵਿਕਟ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਸਿਰਿਆਂ ਤੋਂ ‘ਹਾਈ-ਆਰਮ’ ਐਕਸ਼ਨ ਨਾਲ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਵਿਚ ਉਸ ਦੇ ‘ਡਰਿਫਟ’ ਕਾਰਨ, ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫਲ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ਾਂ ਵਿਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਅਸ਼ਵਿਨ ਦੇ ਖਾਤੇ ‘ਚ ਸਪਿਨ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਕਈ ਰਿਕਾਰਡ ਹਨ।

ਅਸ਼ਵਿਨ ਦਾ ਇਹ ਸਫ਼ਰ ਸਫ਼ਲਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਪਿਨ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ‘ਚ ਕਈ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਏ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਵੱਡੇ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਉਹ ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕਟ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਲਈ 50 ਵਿਕਟਾਂ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 100, 150, 200, 250, 300, 350, 400, 450, 500 ਵਿਕਟਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਾਰਨਾਮਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਹੈ। ਅਨਿਲ ਕੁੰਬਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ 500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਕਟਾਂ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਦੂਜੇ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਹਨ। ਉਹ ਟੈਸਟ ਮੈਚ ਖੇਡਣ ਵਾਲਾ ਤੀਜਾ ਭਾਰਤੀ ਸਪਿਨਰ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਹੀ ਟੈਸਟ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਵਾਰ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ 5 ਵਿਕਟਾਂ ਲੈਣ ਦਾ ਕਾਰਨਾਮਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ 35 ਵਾਰ ਇੱਕ ਪਾਰੀ ਵਿੱਚ 5 ਵਿਕਟਾਂ ਲਈਆਂ ਹਨ। ਅੱਠ ਵਾਰ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਮੈਚ ਵਿੱਚ 10 ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਕਟਾਂ ਲਈਆਂ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਕੈਲੰਡਰ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਵਾਰ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਕਟਾਂ ਲਈਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਉਹ ਇਕਲੌਤਾ ਭਾਰਤੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਇਹ ਕਾਰਨਾਮਾ 2015, 2016, 2017 ਅਤੇ 2021 ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਬੈਠੇ ਆਰ ਅਸ਼ਵਿਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਦੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਸਿਰਫ ਪੰਜ ਮਿੰਟ ਬਿਤਾਏ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਸਬਕ ਛੱਡ ਗਿਆ ਹੈ. ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਇੱਕ ਗੱਲ ਹੋਰ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਉਪਲਬਧੀਆਂ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣਾ ਸੌਵਾਂ ਟੈਸਟ ਮੈਚ ਖੇਡਣ ਲਈ ਧਰਮਸ਼ਾਲਾ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ‘ਚ ਉਤਰੇਗਾ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਉਮਰ 37 ਸਾਲ 152 ਦਿਨ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਹ 100 ਟੈਸਟ ਖੇਡਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਵੀ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਨੁਭਵ ਦਾ ਕੋਈ ਮੁੱਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।