ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਤਿਆਰ, 10 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਘਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ, ਵਾਰਡਾਂ ਦਾ ਬਣੇਗਾ ਡਿਜੀਟਲ ਰਿਕਾਰਡ
ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ 31 ਦਸੰਬਰ, 2025 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਿਜੀਟਲ ਰਿਕਾਰਡ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਸੂਬੇ ਦੀਆਂ 166 ਲੋਕਲ ਬਾਡੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 160 ਲਈ ਡਿਜੀਟਲ ਰਿਕਾਰਡ ਪੂਰੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਛੇ ਨਗਰ ਨਿਗਮਾਂ ਲਈ ਰਿਕਾਰਡ ਲਗਭਗ ਤਿਆਰ ਹਨ, ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀਆਂ ਬਾਕੀ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜਨਗਣਨਾ ਦਾ ਕੰਮ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਅਤੇ ਵਾਰਡ ਸੀਮਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਵੇਖਣ ਲਗਭਗ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਜਨਗਣਨਾ ਦੌਰਾਨ ਸਹੀ ਡੇਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
10 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲਈ ਪ੍ਰੀ-ਟੈਸਟ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਮਕਸਦ ਲਈ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਜਲੰਧਰ ਅਤੇ ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਿਹਰਸਲ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2026 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਵਿੱਚ ਘਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਸ ਪ੍ਰੀ-ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਪਛਾਣੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਮੀਆਂ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ 31 ਦਸੰਬਰ, 2025 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਿਜੀਟਲ ਰਿਕਾਰਡ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਰਾਜ ਦੀਆਂ 166 ਲੋਕ ਬਾਡੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 160 ਲਈ ਡਿਜੀਟਲ ਰਿਕਾਰਡ ਪੂਰੇ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਛੇ ਨਗਰ ਨਿਗਮਾਂ ਲਈ ਰਿਕਾਰਡ ਲਗਭਗ ਤਿਆਰ ਹਨ, ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀਆਂ ਬਾਕੀ ਹਨ। ਵਿਭਾਗ ਨੇ 90 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰਿਕਾਰਡ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਪ੍ਰੀ-ਟੈਸਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਜਨਗਣਨਾ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਭ ਤੋਂ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੈ। ਪ੍ਰੀ-ਟੈਸਟਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੌਰਾਨ, ਘਰਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਅਤੇ ਉਪਲਬਧ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਡੇਟਾ ਦੇ ਨਾਲ।
ਪ੍ਰੀ-ਟੈਸਟਿੰਗ ਲਈ ਤਿੰਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟੀਮਾਂ ਗਈਆਂ ਭੇਜੀਆਂ
ਜਨਗਣਨਾ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭੇਜੀਆਂ ਹਨ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ, ਜਨਗਣਨਾ ਡਿਜੀਟਲ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਇੱਕ ਵੈੱਬ ਪੋਰਟਲ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ ਲਾਂਚ ਕਰੇਗੀ। ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕੰਮ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਇੱਕ ਕੰਟਰੋਲ ਰੂਮ ਵੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਨਗਰ ਨਿਗਮਾਂ ਅਤੇ 44 ਨਗਰ ਕੌਂਸਲਾਂ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਅਤੇ ਵਾਰਡ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਬਦਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਮੁੜ-ਸਰਵੇਖਣ ਰਾਹੀਂ ਰਿਕਾਰਡ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਚੋਣਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਘਰੇਲੂ ਜਨਗਣਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੂਜਾ ਪੜਾਅ 1 ਫਰਵਰੀ, 2027 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ 3.4 ਮਿਲੀਅਨ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਡਿਜੀਟਲ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਾਰੀਆਂ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਅਤੇ ਵਾਰਡ ਦੀ ਹੱਦ ਡੇਟਾ ਅਤੇ ਨਕਸ਼ੇ ਭੇਜ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਜੀਓਰਫਰੈਂਸਿੰਗ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਡਿਜੀਟਲ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਨਗਣਨਾ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਇਸ ਡੇਟਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੇਗਾ। 2011 ਦੀ ਜਨਗਣਨਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 27,743,338 ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ 14,639,465 ਪੁਰਸ਼ ਅਤੇ 13,103,873 ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
