TATA Surname History: ਰਤਨ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਮਿਲਿਆ ਸੀ ਟਾਟਾ ਦਾ ਟਾਇਟਲ… ਇਹ ਹੈ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ
TATA Title History: ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਸੀ, ਜੋ ਇੱਕ ਮੱਧ ਵਰਗ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੇ ਦਾਦਾ ਹੋਰਮੁਸਜੀ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਐਡਵਾਂਸਡ ਮਿੱਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਪਿਨਿੰਗ ਮਾਸਟਰ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਨਵਲ 4 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਨੇਵਲ 13 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਇਕ ਦਿਨ ਉਸ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ 'ਟਾਟਾ' ਉਪਨਾਮ ਜੋੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
Ratan Tata Family: 86 ਬਸੰਤ ਰੁੱਤਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਅਤੇ ਇਸ ਸੁਹਾਵਣੇ ਮੌਸਮ ਵਾਂਗ ਚਿਹਰੇ ‘ਤੇ ਮੁਸਕਰਾਹਟ, ਇਹ ਮਸ਼ਹੂਰ ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੀ ਖਾਸ ਪਛਾਣ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 9 ਅਕਤੂਬਰ ਦੀ ਰਾਤ ਕਰੀਬ 11 ਵਜੇ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਬ੍ਰੀਚ ਕੈਂਡੀ ਹਸਪਤਾਲ ‘ਚ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਲਿਆ। ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਹੈ, ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦਾ ਨਾਂ ‘ਟਾਟਾ’ ਨਾਲ ਮਾਮੂਲੀ ਜਿਹਾ ਵੀ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਵਪਾਰੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਕਿਸਮਤ ਚਮਕੀ ਜਦੋਂ ਨੇਵਲ ਟਾਟਾ 13 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਨਾਥ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹ ਰਿਹਾ ਸੀ।
28 ਦਸੰਬਰ, 1937 ਨੂੰ, ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦਾ ਜਨਮ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਨੇਵਲ ਟਾਟਾ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ। ਆਪਣੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਠੀਕ ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਨੇਵਲ ਟਾਟਾ ਟਾਟਾ ਮਿੱਲਜ਼ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਬਣ ਗਏ। ਨੇਵਲ ਟਾਟਾ ਦੇ ਜਨਮ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਹੋਰਮੁਸਜੀ ਨੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਐਡਵਾਂਸਡ ਮਿੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਪਿਨਿੰਗ ਮਾਸਟਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਉਸ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ‘ਚ ਯੂ ਟਰਨ 1917 ‘ਚ ਆਇਆ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਬਾਰੇ
ਇੱਕ ਮੱਧਵਰਗੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ, ਪਿਤਾ ਦੀ 4 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ
ਟਾਟਾ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਕਹਾਣੀ: ਨੇਵਲ ਟਾਟਾ ਦਾ ਜਨਮ 30 ਅਗਸਤ 1904 ਨੂੰ ਹਾਰਮੁਸਜੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਮੁੰਬਈ (ਉਸ ਸਮੇਂ ਬੰਬਈ) ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਨੇਵਲ ਟਾਟਾ 4 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਹੋਰਮੁਸਜੀ ਦੀ 1908 ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਹਾਂਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਵਲ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਨਵਸਾਰੀ ਆ ਗਏ। ਇੱਥੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਾਧਨ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਕਢਾਈ ਦਾ ਆਪਣਾ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਕੰਮ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਕਮਾਈ ਨਾਲ ਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਚੱਲਦਾ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਨਵਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਧ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਉਸ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਤ ਸੀ।
ਅਨਾਥ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੇ ਹੀ ਬਦਲ ਗਈ ਕਿਸਮਤ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਨੇਵਲ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਮਦਦ ਲਈ ਜੇਐਨ ਪੇਟਿਟ ਪਾਰਸੀ ਅਨਾਥ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ। ਉੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਇੱਥੋਂ ਕੀਤੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ 13 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸਨ, 1917 ਵਿੱਚ, ਸਰ ਰਤਨ ਟਾਟਾ (ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪਾਰਸੀ ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਅਤੇ ਲੋਕ ਸੇਵਕ ਜਮਸ਼ੇਤਜੀ ਨਾਸਰਵਾਨਜੀ ਟਾਟਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ) ਦੀ ਪਤਨੀ ਨਵਾਜ਼ਬਾਈ ਜੇਐਨ ਪੇਟਿਟ ਪਾਰਸੀ ਅਨਾਥ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੀ। ਉੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਨੇਵਲ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ। ਨਵਾਜ਼ਬਾਈ ਨੇ ਨੇਵਲ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਵਜੋਂ ਗੋਦ ਲਿਆ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ‘ਨਵਾਲ’ ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਿਆ ਅਤੇ ‘ਨਵਲ ਟਾਟਾ’ ਬਣ ਗਿਆ।
26 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਸ਼ਾਮਲ
ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੇਵਲ ਟਾਟਾ ਦੀ ਕਿਸਮਤ ਬਦਲਣ ਲੱਗੀ। ਉਹ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਸੀ। ਬੰਬੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਅਗਲੇਰੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਲੰਡਨ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਉਥੋਂ ਨੇਵਲ ਟਾਟਾ ਅਕਾਊਂਟਿੰਗ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਕੇ ਵਾਪਸ ਪਰਤਿਆ। tata.com ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਦੋਂ ਨੇਵਲ ਟਾਟਾ 1930 ਵਿੱਚ 26 ਸਾਲ ਦੇ ਹੋ ਗਏ ਤਾਂ ਉਹ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਕਲਰਕ-ਕਮ-ਸਹਾਇਕ ਸਕੱਤਰ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਤਰੱਕੀ ਹੋਈ। ਉਹ ਜਲਦੀ ਹੀ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦਾ ਸਹਾਇਕ ਸਕੱਤਰ ਬਣ ਗਏ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਉਸ ਦਾ ਕੱਦ ਵਧਿਆ ਅਤੇ ਤਰੱਕੀ ਮਿਲੀ।
1933 ਵਿੱਚ, ਨੇਵਲ ਟਾਟਾ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਫਿਰ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਯੂਨਿਟ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1939 ਵਿੱਚ ਨੇਵਲ ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਟਾਟਾ ਮਿੱਲਜ਼ ਦੇ ਜੁਆਇੰਟ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਮਿਲੀ। 2 ਸਾਲ ਬਾਅਦ 1941 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦਾ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਨੂੰ 1961 ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਮੂਹ ਦਾ ਡਿਪਟੀ ਚੇਅਰਮੈਨ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਅਤੀਤ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ- ‘ਮੈਂ ਰੱਬ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ ਹਾਂ…’
1965 ਵਿੱਚ ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਸਰ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਟਰੱਸਟ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਬਣੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਖਰੀ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਉਹ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਦੇ ਕੰਮ ਕੀਤੇ। ਆਪਣੇ ਅਤੀਤ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਨੇਵਲ ਟਾਟਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, ‘ਮੈਂ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ ਹਾਂ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਗਰੀਬੀ ਦੇ ਦਰਦ ਨੂੰ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸਨੇ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮੇਰੇ ਕਿਰਦਾਰ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਕਾਰ ਦਿੱਤਾ।’
ਦੂਜਾ ਵਿਆਹ, ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਹੋਇਆ ਰਤਨ ਦਾ ਜਨਮ
ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਨੇ ਦੋ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਸਨੀ ਕਮਿਸਰੀਟ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਸੀਮੋਨ ਡੁਨੋਏਰ ਸੀ। ਸੁਨੀ ਕਮਿਸਰੀਏਟ ਤੋਂ ਉਸ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਸਨ, ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਅਤੇ ਜਿੰਮੀ ਟਾਟਾ। ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਦਾ 1940 ਵਿੱਚ ਸੁਨੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਤੋਂ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। 1955 ਵਿੱਚ ਨੇਵਲ ਟਾਟਾ ਨੇ ਸਵਿਸ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਸਿਮੋਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਨਿਓਲ ਟਾਟਾ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ। ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਕੈਂਸਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ 5 ਮਈ 1989 ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ (ਬੰਬਈ) ਵਿੱਚ ਹੋਈ।
