AQI ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਕਿਹੜੇ ਲੋਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ? ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਜਾਣੋ
AQI Affect: ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਪਰ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵੀ ਓਨਾ ਹੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਹਵਾ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸੱਪ ਦਾ ਪੌਦਾ, ਐਲੋਵੇਰਾ ਅਤੇ ਮਨੀ ਪਲਾਂਟ ਵਰਗੇ ਪੌਦੇ ਲਗਾਓ। ਮੋਮਬੱਤੀਆਂ, ਧੂਪ ਜਾਂ ਅਗਰਬੱਤੀ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਬਚੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਵੀ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਕਣ ਛੱਡਦੇ ਹਨ
Image Credit source: Getty Images
ਜਦੋਂ ਹਵਾ ਦਾ AQI (ਹਵਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਸੂਚਕਾਂਕ) 300 ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਬੱਚਿਆਂ, ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ, ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਦਿਲ ਜਾਂ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਫੇਫੜੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਕਸਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਬਾਲਗਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਦਮਾ, COPD, ਜਾਂ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਖੰਘ, ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼, ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਅਤੇ ਥਕਾਵਟ ਵਰਗੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਹਵਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?
ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਆਕਾਸ਼ ਹੈਲਥਕੇਅਰ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਡਾ. ਆਕਾਸ਼ ਚੌਧਰੀ, ਸਵੇਰੇ ਜਾਂ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਬਾਹਰੀ ਕਸਰਤ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਹਮੇਸ਼ਾ N95 ਜਾਂ N99 ਮਾਸਕ ਪਹਿਨੋ, ਅਤੇ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਜਾਂ ਭੀੜ-ਭੜੱਕੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਚੋ।
ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਅਤੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧੋਵੋ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਡੀਟੌਕਸੀਫਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਪੀਓ। ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ ਅਤੇ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟਸ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਿੰਬੂ, ਸੰਤਰਾ, ਅਮਰੂਦ, ਟਮਾਟਰ ਅਤੇ ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ। ਇਹ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖੀਏ?
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਪਰ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵੀ ਓਨਾ ਹੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਹਵਾ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸੱਪ ਦਾ ਪੌਦਾ, ਐਲੋਵੇਰਾ ਅਤੇ ਮਨੀ ਪਲਾਂਟ ਵਰਗੇ ਪੌਦੇ ਲਗਾਓ। ਮੋਮਬੱਤੀਆਂ, ਧੂਪ ਜਾਂ ਅਗਰਬੱਤੀ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਬਚੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਵੀ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਕਣ ਛੱਡਦੇ ਹਨ। ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਹੀ ਖਿੜਕੀਆਂ ਖੋਲ੍ਹੋ ਜਦੋਂ ਬਾਹਰ ਦੀ ਹਵਾ ਥੋੜ੍ਹੀ ਸਾਫ਼ ਹੋਵੇ। ਨਾਲ ਹੀ, ਏਸੀ ਅਤੇ ਪੱਖੇ ਦੇ ਫਿਲਟਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਧੂੜ ਇਕੱਠੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕੋ।
ਦਿਲ, ਫੇਫੜੇ ਜਾਂ Skin ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਧਿਆਨ?
ਦਮਾ, ਬ੍ਰੌਨਕਾਈਟਿਸ, ਜਾਂ ਸੀਓਪੀਡੀ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਇਨਹੇਲਰ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲੈਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਏ ਬਿਨਾਂ ਇਲਾਜ ਬੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ AQI ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ, ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਪੱਧਰ ਬਹੁਤ ਮਾੜਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਰਹੋ। ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ, ਆਪਣੇ ਨੱਕ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਢੱਕੋ ਤਾਂ ਜੋ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਆਪਣੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਆਪਣੇ ਸਾਹ ਨਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖਣ ਲਈ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਰ ਭਾਫ਼ ਲਓ ਜਾਂ ਗਾਰਗਲ ਕਰੋ। ਚਮੜੀ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਖੁਸ਼ਕੀ ਅਤੇ ਜਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਮਾਇਸਚਰਾਈਜ਼ਰ ਅਤੇ ਸਨਸਕ੍ਰੀਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਦਿਲ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀਪਨ ਜਾਂ ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।