ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੱਡੀਆਂ ਦਾ ਕੀ ਹੈ ਕਾਰਨ? ਐਕਸਪਰਟ ਤੋਂ ਜਾਣੋ
Weak Bones Major Causes: ਮੈਕਸ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਡਾ. ਅਖਿਲੇਸ਼ ਯਾਦਵ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਾਰਨ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਦੋਵੇਂ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਨਾ ਰਹਿਣਾ ਵੀ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੀ ਕਮੀ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।
Image Credit source: Getty Images
ਹੱਡੀਆਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਸਹਾਰਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਸਾਡੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਦੇ ਹਰ ਛੋਟੇ-ਵੱਡੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਵੀ ਸੰਭਵ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੱਡੀਆਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਈ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦੰਦਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਮਰ ਦੇ ਨਾਲ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਘਣਤਾ ਘੱਟਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੱਡੀਆਂ ਦਾ ਹੋਣਾ ਖਾਸ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੱਡੀਆਂ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਥਕਾਵਟ ਘੱਟਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਓਸਟੀਓਪੋਰੋਸਿਸ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੱਡੀਆਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ, ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੱਡੀਆਂ ਫ੍ਰੈਕਚਰ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਡਿੱਗਣ ਨਾਲ ਵੀ ਹੱਡੀ ਟੁੱਟ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬਿਸਤਰੇ ‘ਤੇ ਆਰਾਮ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਜੋੜਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਪਿੱਠ ਅਤੇ ਕਮਰ ਦੀ ਕਠੋਰਤਾ, ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਓਸਟੀਓਪੋਰੋਸਿਸ, ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਦੀ ਘਾਟ, ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੀ ਕਮੀ ਵੀ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕ ਹਨ। ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੱਡੀਆਂ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਡਿੱਗਣ ਦਾ ਜੋਖਮ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹਨ?
ਮੈਕਸ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਡਾ. ਅਖਿਲੇਸ਼ ਯਾਦਵ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਾਰਨ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਦੋਵੇਂ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਨਾ ਰਹਿਣਾ ਵੀ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੀ ਕਮੀ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹੱਡੀਆਂ ਵੀ ਉਮਰ ਦੇ ਨਾਲ ਪਤਲੀਆਂ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਘਾਟ,ਬੈਠ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ, ਸਿਗਰਟ,ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਭੋਜਨਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੇਵਨ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਥਾਇਰਾਇਡ, ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਸਟੀਰੌਇਡ ਵਰਗੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਘਣਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇੱਕ ਸੰਤੁਲਿਤ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ?
- ਰੋਜ਼ਾਨਾ 15-20 ਮਿੰਟ ਧੁੱਪ ਲਓ।
- ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।
- ਨਿਯਮਤ ਸੈਰ, ਯੋਗਾ, ਜਾਂ ਤਾਕਤ ਦੀਆਂ ਕਸਰਤਾਂ ਕਰੋ।
- ਸਿਗਰਟ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ।
- ਜੰਕ ਫੂਡ/ਸੋਡਾ ਦਾ ਸੇਵਨ ਘਟਾਓ।
- ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਓ।